Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΣΧΕΔΙΟ ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
αναφορικά με την ελευθερία άσκησης του επαγγέλματος του Δικηγόρου
Βασικές αρχές για το ρόλο των Δικηγόρων
Όγδοο Συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών για την Πρόληψη των Εγκλημάτων και την Μεταχείριση των Κατηγορουμένων (Κούβα, 27 Αυγούστου - 7 Σεπτεμβρίου 1990)
Εισαγωγή
1. Το νομικό σύστημα σε μία δημοκρατική κοινωνία προβλέπει ότι τα δικαιώματα του ατόμου πρέπει να προστατεύονται και ότι πρέπει να να χαίρουν μίας δίκαιης και δημόσιας δίκης σε εύλογο χρονικό διάστημα από ένα ανεξάρτητο και αμερόληπτο Δικαστήριο νόμιμα συγκροτημένο (άρθρο 6 της Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Βασικών ελευθεριών -στο εξής "η Συνθήκη"). Αυτό προϋποθέτει, inter alia, το δικαίωμα πρόσβασης στο αποδεικτικό υλικό και στις μαρτυρικές καταθέσεις καθώς και στο δικαίωμα παροχής νομικής βοήθειας καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Όλα τα Κράτη Μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη θα πρέπει να παράσχουν όλα τα σχετικά νομικά βοηθήματα.
2. Το Ευρωπαϊκό δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει εκδόσει πολλές αποφάσεις που αφορούν άμεσα ή έμμεσα τους Δικηγόρους. Ειδικότερα, οι υποθέσεις αυτές αφορούσαν υποθέσεις σχετικές με την παράσταση συνηγόρου υπεράσπισης και στην δίκη που γίνεται ερήμην in absentia , την εμπιστευτικότητα της επικοινωνίας με το συνήγορο υπεράσπισης και τον διορισμό συνηγόρου ''όταν το απαιτεί το συμφέρον της δικαιοσύνης'' .
Ο Κώδικας Δεοντολογίας του CCBE
3. Η άσκηση του λειτουργήματος του δικηγόρου ήταν πάντοτε συνδεδεμένη με το μορφωτικό,
κοινωνικό, πολιτικό και ιστορικό περιβάλλον της κοινωνίας . Σε κάθε δημοκρατική κοινωνία οι δικηγόροι παίζουν σημαντικό ρόλο στην απονομή της δικαιοσύνης και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ουσιωδών ατομικών ελευθεριών. Ο Κώδικας Δεοντολογίας των Δικηγόρων στην Ευρωπαϊκή Ενωση που ψηφίστηκε από το Συμβούλιο των Δικηγορικών Συλλόγων και των Νομικών Εταιριών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (CCBE) , αναφέρει ότι '' οι κανόνες της επαγγελματικής δεοντολογίας καθορίζονται από την αποδοχή αυτών στους οποίους εφαρμόζονται για τη διασφάλιση της άσκησης ενός λειτουργήματος που έχει αναγνωριστεί ως ουσιώδες σε όλες τις πολιτισμένες κοινωνίες'',
4. Η πρακτική της δικηγορίας έχει σημαντικά αλλάξει τις τελευταίες δεκαετίες και αυτοί που εξασκούν το επάγγελμα αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν μια εμπορική προσέγγιση του επαγγέλματος τους. Παρότι είναι μέλη ενός ανεξάρτητου επαγγέλματος και πρέπει να εφαρμόζουν κανόνες που διασφαλίζουν την δέουσα τήρηση των καθηκόντων τους απέναντι στο Δικαστήριο και έναντι των πελατών τους και την τήρηση ορισμένων προδιαγραφών. Είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η υψηλή ποιότητα των νομικών υπηρεσιών άνευ διακρίσεων.
5. Οι Δικηγόροι θα έπρεπε να φροντίζουν όχι μόνο για τα συμφέροντα των πελατών τους αλλά και του δικαιαϊκού συστήματος ως συνόλου. Στον Κώδικα Δεοντολογίας των Δικηγόρων της Ευρωπαϊκής Ενωσης του CCBE υπογραμμίζεται ότι :
''Σε μία κοινωνία που στηρίζεται στην τήρηση του κανόνα δικαίου ο δικηγόρος διαδραματίζει ειδικό ρόλο. Τα καθήκοντά του δεν αρχίζουν και τελειώνουν με τη σωστή εκτέλεση των οδηγιών που του δόθηκαν . Ο δικηγόρος πρέπει να υπηρετεί τα συμφέροντα της δικαιοσύνης και αυτών που του εμπιστεύτηκαν την υπεράσπιση τών δικαιωμάτων και των ελευθεριών τους και έχει ως καθήκον να αναλάβει την υπεράσπιση του πελάτη του ενώπιον της δικαιοσύνης αλλά και να τον συμβουλεύει. Το δικηγορικό λειτούργημα επιφορτίζει το δικηγόρο με διάφορα καθήκοντα νομικού και ηθικού περιεχομένου τα οποία ορισμένες φορές φαίνονται να έρχονται σε σύγκρουση έναντι :
· του πελάτη
· του δικαστηρίου και των άλλων αρχών ενώπιον των οποίων υπερασπίζεται την υπόθεση του πελάτη του ή ενεργεί στο όνομά του.
· του νομικού επαγγέλματος εν γένει και έναντι κάθε συναδέλφου του και
· του κοινού για το οποίο η ύπαρξη ενός ελεύθερου και ανεξάρτητου επαγγέλματος που δεσμεύται ότι θα σέβεται τους κανόνες που θεσπίζει, είναι σημαντική για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλων συμφερόντων της κοινωνίας απέναντι στην κρατική εξουσία."
6. Σε διεθνές επίπεδο έγιναν πολλά βήματα για τη θέσπιση διεθνώς αποδεκτών προδιαγραφών για την άσκηση του λειτουργήματος του δικηγόρου.
Βασικές αρχές για το ρόλο του Δικηγόρου. Ογδοο Συνέδριο των Ενωμένών Εθνών
7. Τα Ηνωμένα Εθνη έχουν καθιερώσει αρχές σχετικά με το ρόλο του Δικηγόρου, οι οποίες εμπεριέχουν ομοιόμορφους κανόνες για την εξάσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος σε διεθνές επίπεδο. Το όγδοο Συνέδριο για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Μεταχείριση του κατηγορουμένου ( Κούβα 27 Αυγούστου - 7 Σεπτεμβρίου 1990 ) υιοθέτησε τις Βασικές Αρχές για το ρόλο του Δικηγόρου. Αυτές οι αρχές σκοπό έχουν να βοηθήσουν τα Κράτη να εξασφαλίσουν και να προωθήσουν τον εύρυθμο ρόλο του Δικηγόρου στην κοινωνία. Στην απόφαση 45/121 του Δεκεμβρίου 1990, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών "
χαιρέτισε" το εργαλείο που υιοθέτησε το Συνέδριο και κάλεσε τις κυβερνήσεις "να εμπνέονται από αυτές κατά την θέσπιση νομικών κανόνων και αστυνομικών διατάξεων και να προσπαθούν να σέβονται τις αρχές που θέτουν στα πλαίσια των οικονομικών, κοινωνικών, νομικών, μορφωτικών και πολιτικών συνθηκών της κάθε χώρας".
8. Είναι σημαντικό για την προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το σεβασμό του Κανόνα Δικαίου να υπάρχει ένα οργανωμένο επάγγελμα ελεύθερο να διευθετίζει τα θέματα που το αφορούν. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο έχει ως βασικό στόχο την προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την τήρηση και την προώθηση του Κανόνα Δικαίου σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν μπορούσε να μείνει αδιάφορο στην ανάγκη του νομικού κόσμου να ασκεί ελεύθερο τις δραστηριότητες του χωρίς ανοίκιες πιέσεις από οποιονδήποτε. Μέσα στα πλαίσια των δραστηριοτήτων σχετικών με τη νομική συνεργασία μεταξύ των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (Demo-Droit και Themis programmes) , το Συμβούλιο της Ευρώπης οργάνωσε πολυμερείς συναντήσεις με θέμα "ο ρόλος και η ευθύνη του Δικηγόρου σε μία μεταβατική κοινωνία".
Απόφασή της 45/121 της 14ης Δεκεμβρίου 1990 (παρ. 3) του 8ου Συνεδρίου του Ο.Η.Ε.
Βασικές αρχές για το Ρόλο των Δικηγόρων
Δεδομένου ότι στο Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών (1945) οι λαοί του κόσμου διαβεβαιώνουν, μεταξύ άλλων, την αποφασιστικότητά τους να εγκαθιδρύσουν συνθήκες υπό τις οποίες θα διαφυλάσσεται η δικαιοσύνη, και διακηρύσσουν ως έναν από τους στόχους τους την επίτευξη διεθνούς συνεργασίας στην προώθηση και στην ενθάρρυνση του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες χωρίς διακρίσεις λόγω φυλής, φύλου, γλώσσας ή θρησκείας.
Δεδομένου ότι η Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (1948) κατοχυρώνει τις αρχές της ισότητας ενώπιον του νόμου, το τεκμήριο της αθωότητας, το δικαίωμα σε δίκαιη και δημόσια δίκη από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο, και όλες τις εγγυήσεις που είναι αναγκαίες για την υπεράσπιση οποιουδήποτε κατηγορουμένου για ποινικό αδίκημα.
Δεδομένου ότι το Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα (1966) διακηρύσσει επιπρόσθετα το δικαίωμα του ατόμου να δικάζεται χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και το δικαίωμα σε δίκαιη και δημόσια δίκη από αρμόδιο, ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο καθιδρυμένο από το νόμο.
Δεδομένου ότι το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα (1966) υπενθυμίζει την υποχρέωση των Κρατών κατά το Χάρτη να προωθούν τον οικουμενικό σεβασμό και τη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Δεδομένου ότι το Σύνολο των Αρχών για την Προστασία Όλων των Προσώπων που βρίσκονται υπό Οποιαδήποτε Μορφή Κράτησης ή Φυλάκισης (απόφ. Γεν. Συνέλευσης Ο.Η.Ε. 43/173) προβλέπει ότι κάθε κρατούμενο άτομο θα δικαιούται να έχει, να επικοινωνεί και να συμβουλεύεται νομικό σύμβουλο.
Δεδομένου ότι οι Βασικοί Ελάχιστοι Κανόνες για τη Μεταχείριση των Κρατουμένων (1955) συνιστούν, ειδικότερα, ότι η νομική βοήθεια και η εμπιστευτική επικοινωνία με συνήγορο θα πρέπει να εξασφαλίζεται για μη καταδικασμένους κρατούμενους.
Δεδομένου ότι οι Εγγυήσεις προς εξασφάλιση προστασίας εκείνων που αντιμετωπίζουν τη θανατική ποινή (1984) επαναβεβαιώνουν το δικαίωμα καθενός που είναι ύποπτος ή κατηγορείται για έγκλημα για το οποίο μπορεί να επιβληθεί θανατική ποινή, σε κατάλληλη νομική βοήθεια σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, σύμφωνα με το άρθρο 14 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα (1966).
Δεδομένου ότι η Διακήρυξη των Βασικών Αρχών Δικαιοσύνης για τα θύματα του Εγκλήματος και της Κατάχρησης Εξουσίας (1985) συνιστούν να ληφθούν μέτρα σε διεθνές και σε εθνικό επίπεδο για την προώθηση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και σε δίκαιη μεταχείριση, για αποκατάσταση, για αποζημίωση και για βοήθεια στα θύματα του εγκλήματος.
Δεδομένου ότι η κατάλληλη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών που δικαιούνται όλα τα πρόσωπα, είτε είναι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ή αστικές και πολιτικές, απαιτεί όπως όλα τα πρόσωπα που έχουν αποτελεσματική πρόσβαση σε νομικές υπηρεσίες παρεχόμενες από ένα ανεξάρτητο νομικό επάγγελμα.
Δεδομένου ότι οι επαγγελματικές ενώσεις των δικηγόρων έχουν να διαδραματίσουν ένα ζωτικό ρόλο στη διαμόρφωση επαγγελματικών προτύπων και επαγγελματικής ηθικής, στην προστασία των μελών τους από διώξεις και ανάρμοστους περιορισμούς και παραβιάσεις, στην πρόβλεψη νομικών υπηρεσιών για όλους που έχουν την ανάγκη τους, και στη συνεργασία με κυβερνητικούς και άλλους οργανισμούς για την προαγωγή των σκοπών της δικαιοσύνης και του κοινού συμφέροντος.
Οι "Βασικές Αρχές για το Ρόλο των Δικηγόρων", που παραθέτονται πιο κάτω, οι οποίες έχουν διαμορφωθεί για να βοηθήσουν τα Κράτη Μέλη στο καθήκον τους της προαγωγής και εξασφάλισης του πρέποντος ρόλου των δικηγόρων, θα πρέπει να γίνονται σεβαστές και να λαμβάνονται υπόψη από τις Κυβερνήσεις στο πλαίσιο της εθνικής νομοθεσίας και πρακτικής τους και θα πρέπει να γίνονται γνωστές στους δικηγόρους καθώς και σε άλλα πρόσωπα, όπως οι δικαστές, οι εισαγγελείς, τα μέλη της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας, και στο κοινό γενικότερα. Αυτές οι αρχές θα πρέπει επίσης να εφαρμόζονται, κατάλληλα προσαρμοσμένες, σε άτομα που ασκούν τα καθήκοντα των δικηγόρων χωρίς να έχουν την τυπική ιδιότητα του Δικηγόρου.
Πρόσβαση σε Δικηγόρους και νομικές υπηρεσίες
Άρθρο 1. Όλα τα πρόσωπα δικαιούνται να ζητούν τη βοήθεια Δικηγόρου της επιλογής τους, για να προστατεύει και να θεμελιώνει τα δικαιώματά τους και να τα υπερασπίζεται σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας.
Άρθρο 2. Οι Κυβερνήσεις θα εξασφαλίζουν την ύπαρξη δραστικών διαδικασιών και μηχανισμών για αποτελεσματική και ίση για όλους πρόσβαση σε δικηγόρους για όλα τα πρόσωπα που βρίσκονται μέσα στην επικράτεια και υπάγονται στη δικαιοδοσία τους, χωρίς διάκριση οποιουδήποτε είδους, όπως διακρίσεις λόγω φυλής, χρώματος, εθνικής καταγωγής, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικής ή άλλης γνώμης, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, περιουσίας, γέννησης, οικονομικής ή άλλης κατάστασης.
Άρθρο 3. Οι Κυβερνήσεις θα εξασφαλίζουν την ύπαρξη ικανοποιητικών πόρων και άλλων προσόδων για παροχή νομικών υπηρεσιών προς φτωχούς και, όπου είναι ανάγκη, προς άλλα μειονεκτικά άτομα. Οι επαγγελματικές ενώσεις των δικηγόρων θα πρέπει να συνεργάζονται στην οργάνωση και παροχή υπηρεσιών, διευκολύνσεων και άλλων μέτρων.
Άρθρο 4. Οι Κυβερνήσεις και οι επαγγελματικές ενώσεις των Δικηγόρων θα προωθούν προγράμματα πληροφόρησης του κοινού για τα νομικά δικαιώματα και υποχρεώσεις του και για το σημαντικό ρόλο των Δικηγόρων στην προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών του. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται στη βοήθεια προς φτωχά και άλλα μειονεκτικά άτομα, έτσι ώστε να καθίστανται ικανά να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και όπου είναι ανάγκη να ζητούν τη βοήθεια των Δικηγόρων.
Ειδικές Εγγυήσεις σε θέματα Ποινικής Δικαιοσύνης
Άρθρο 5. Οι Κυβερνήσεις θα εξασφαλίζουν ότι όλα τα πρόσωπα θα πληροφορούνται αμέσως από τις αρμόδιες αρχές για το δικαίωμά τους να έχουν τη συνδρομή Δικηγόρου της επιλογής τους μόλις συλληφθούν ή κρατηθούν ή όταν κατηγορηθούν για ποινικό αδίκημα.
Άρθρο 6. Τα εν λόγω πρόσωπα τα οποία στερούνται Δικηγόρου θα πρέπει, σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες το επιβάλλει το συμφέρον της δικαιοσύνης, να δικαιούνται να έχουν δικηγόρο με εμπειρία και ικανότητα ανάλογη της φύσης του εγκλήματος που τους αποδίδεται για να τους παράσχει αποτελεσματική νομική συμπαράσταση, χωρίς πληρωμή από μέρους τους αν στερούνται επαρκών μέσων για την πληρωμή αυτών των υπηρεσιών.
Άρθρο 7. Οι Κυβερνήσεις θα πρέπει περαιτέρω να εξασφαλίζουν ότι όλα τα πρόσωπα που συλλαμβάνονται ή κρατούνται, με ή χωρίς ποινική κατηγορία, θα έχουν άμεση πρόσβαση σε Δικηγόρο, και οπωσδήποτε όχι αργότερα από σαράντα οκτώ ώρες αππό τη στιγμή της σύλληψης ή της κράτησης.
Άρθρο 8. Όλα τα πρόσωπα τα οποία συλλαμβάνονται, κρατούνται ή φυλακίζονται θα πρέπει να έχουν κατάλληλες ευκαιρίες, χρόνο και διευκολύνσεις για να δέχονται επισκέψεις από Δικηγόρο, να επικοινωνούν και να συμβουλεύονται Δικηγόρο, χωρίς καθυστέρηση, παρεμβολή ή έλεγχο, καθώς και υπό συνθήκες πλήρους εμπιστευτικότητας. Οι σχετικές συζητήσεις μπορεί να υπόκεινται σε οπτικό όχι όμως σε ακουστικό έλεγχο οργάνων εφαρμογής του νόμου.
Καθήκοντα και ευθύνες
Άρθρο 12. Οι Δικηγόροι οφείλουν να προασπίζουν σε κάθε περίσταση την τιμή και την αξιοπρέπεια του επαγγέλματος τους ως ουσιαστικής σημασίας παράγοντες στην απονομή της δικαιοσύνης.
Άρθρο 13. Στα καθήκοντα των Δικηγόρων απέναντι στους πελάτες τους θα πρέπει να περιλαμβάνονται :
α) Να συμβουλεύουν τους πελάτες τους για τα νόμιμα δικαιώματα και υποχρεώσεις τους, και για τη λειτουργία του δικαιικού συστήματος στο μέτρο που έχει σχέση με τα νόμιμα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πελατών.
β) Να βοηθούν τους πελάτες με κάθε κατάλληλο τρόπο και να προστατεύουν τα συμφέροντά τους παίρνοντας νομικά μέτρα.
γ) Να βοηθούν τους πελάτες ενώπιον των δικαστηρίων, δικαστικών επιτροπών ή διοικητικών αρχών, όπως αρμόζει.
Άρθρο 14. Οι Δικηγόροι, υπερασπίζοντας τα δικαιώματα των πελατών τους και προωθώντας την υπόθεση της δικαιοσύνης, οφείλουν να επιδιώκουν την υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών που αναγνωρίζονται από το εθνικό και το διεθνές δίκαιο και οφείλουν σε κάθε περίπτωση να δρούν ελεύθερα και με επιμέλεια σύμφωνα με το νόμο και τα καθιερωμένα πρότυπα και τους κανόνες ηθικής του νομικού επαγγέλματος.
Άρθρο 15. Οι Δικηγόροι πρέπει πάντοτε με αφοσίωση να σέβονται τα συμφέροντα των πελατών τους.
Άρθρο 16. Οι κυβερνήσεις οφείλουν να εξασφαλίζουν ότι οι δικηγόροι α) θα μπορούν να ασκούν όλα τα επαγγελματικά τους καθήκοντα χωρίς εκφοβισμούς, εμπόδια, παρενοχλήσεις ή ανάρμοστες παρεμβολές, β) θα μπορούν να ταξιδεύουν και να συζητούν με τους πελάτες τους ελεύθερα τόσο μέσα στη χώρα τους όσο και στο εξωτερικό και γ) δεν θα υφίστανται ούτε θα απειλούνται με δίωξη ή διοικητικές, οικονομικές ή άλλες ποινές σύμφωνα με τα καθιερωμένα επαγγελματικά καθήκοντα, πρότυπα και ηθικούς κανόνες.
Άρθρο 17.Oπου απειλείται η ασφάλεια των δικηγόρων ως αποτέλεσμα της άσκησης των καθηκόντων τους, οι δικηγόροι θα πρέπει να προστατεύονται επαρκώς από τις αρχές.
Άρθρο 18.Οι δικηγόροι δεν θα πρέπει να ταυτίζονται με τους πελάτες τους ή με τις υποθέσεις των πελατών τους ως αποτέλεσμα της άσκησης των καθηκόντων τους.
Άρθρο 19. Κανένα δικαστήριο ή διοικητική αρχή ενώπιον των οποίων αναγνωρίζεται δικαίωμα παράστασης δικηγόρου δεν θα πρέπει να αρνείται σε δικηγόρο το δικαίωμα να εμφανιστεί ενώπιον τους για λογαριασμό πελάτη του, εκτός αν αυτός ο δικηγόρος έχει καταστεί ανίκανος σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και πρακτική και σύμφωνα με τις παρούσες αρχές.
Άρθρο 20. Οι δικηγόροι δεν θα πρέπει να φέρουν αστική και ποινική ευθύνη για συναφείς δηλώσεις οι οποίες γίνονται με καλή πίστη σε γραπτές ή προφορικές αγορεύσεις ή κατά τις επαγγελματικές εμφανίσεις τους ενώπιον δικαστηρίου, δικαστικής επιτροπής ή άλλης νομικής ή διοικητικής αρχής.
Άρθρο 21. Αποτελεί καθήκον των αρμοδίων αρχών να εξασφαλίζουν στους δικηγόρους πρόσβαση στις αναγκαίες πληροφορίες, φακέλους και έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή τους, ή να καθορίζουν επαρκή χρόνο που θα επιτρέπει στους δικηγόρους να παρέχουν αποτελεσματική νομική συνδρομή στους πελάτες τους. Μια τέτοια πρόσβαση θα πρέπει να εξασφαλίζεται στον ενωρίτερο κατάλληλο χρόνο.
Άρθρο 22. Οι Κυβερνήσεις θα πρέπει να αναγνωρίζουν και σέβονται το γεγονός ότι όλες οι επικοινωνίες και συζητήσεις μεταξύ των δικηγόρων και των πελατών τους στο πλαίσιο της επαγγελματικής σχέσης τους θα είναι εμπιστευτικές.
Παραπομπή : Eighth United Nations Congress on the Prevention of Crime and the Treatment of Offenders, Havana 27 August - 7 September 1990, U.N. New York 1991, σελ. 117-123. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών με την Απόφασή της 45/121 της 14ης Δεκεμβρίου 1990 (παρ. 3) ήδη ενέκρινε την πιο πάνω Απόφαση του 8ου Συνεδρίου του Ο.Η.Ε για την Πρόληψη του Εγκλήματος και τη Μεταχείριση των Εγκληματιών, με αντικείμενο τις "Βασικές Αρχές για το Ρόλο των Δικηγόρων".
Ειδικότερα προβλήματα που παρουσιάζονται σε πολυεπαγγελματικές συνεργασίες.
Είναι αξίωμα στην Αμερικανική πρακτική ότι ένας Δικηγόρος κατηγορηματικά απαγορεύεται να μοιράζεται αμοιβή μ' έναν μή- Δικηγόρο και ότι ένας Δικηγόρος απαγορεύεται επίσης να συνεργασθεί μ' έναν μή-Δικηγόρο "έστω και άν μία από τις δραστηριότητες της συνεργασίας αυτής έχει νομική υφή". Οι βασικές Αρχές προσθέτουν μία πρόβλεψη η οποία σχετίζεται με την πρόσφατη ανάγκη της επαγγελματικής συνεργασίας και του επαγγελματικού συνεταιρισμού ως μία επιχειρησιακή μορφή νομικών εταιρειών. Model Rule 5.4(d) απαγορεύει σ' έναν Δικηγόρο να ασκήσει το επάγγελμά του σ' άλλη μορφή εάν " 1) ένας μή-Δικηγόρος έχει οποιοδήποτε συμφέρον 2) ένας μή - Δικηγόρος είναι Διευθυντής ή υπάλληλος επίσης, ή 3) ένας μή-Δικηγόρος έχει το δικαίωμα να διευθύνει ή να ελέγχει την επαγγελματική κρίση ενός Δικηγόρου".
"Ο λογικός ισχυρισμός αυτής της προσταγής είναι ότι η επαγγελματική ανεξαρτησία και η κρίση του Δικηγόρου πρέπει να είναι ακέραια και ελεύθερη. Μία αδιάλλακτη αρχή στην πρακτική μας είναι η αδιαίρετη πίστη και η αφοσίωση στον πελάτη και στην υπόθεση του πελάτη. Υπάρχουν, φυσικά, όρια σ' αυτήν την εντολή π.χ. ένας Δικηγόρος ίσως να μην συμμετέχει στην εγκληματική συμπεριφορά του πελάτη του, αλλά η αρχή παραμένει ανεπηρέαστη.........."
Τον Αύγουστο του 1995 ο Αμερικανικός Δικηγορικός Σύλλογος δημοσίευσε μία σημαντική Έκθεση για την πρακτική των μή-Δικηγόρων η οποία ήταν αποτέλεσμα μελέτης 3 χρόνων. Η Έκθεση αναφερόταν στην εξέλιξη της πρακτικής των μή-Δικηγόρων στις Η.Π.Α. και τεκμηριωνόταν στην ήπια προσέγγιση της πρακτικής του μή-Δικηγόρου σε περιοχές όπου το ρίσκο των νομικών υπηρεσιών προς τον πελάτη δεν ήταν σπουδαίο............."
Τελικά, οι αντίθετοι εξέφρασαν σοβαρή ανησυχία με την πιθανότητα ότι τα κίνητρα του οφέλους των μή-Δικηγόρων θα έλεγχαν ευθέως το ποσό του χρόνου που ένας ατομικός Δικηγόρος θα ξόδευε στην υπόθεση, ο τρόπος με τον οποίο θα χειριζόταν την υπόθεση και στην πραγματικότητα ποιός θα ήταν ο πελάτης..............
Είναι ξεκάθαρο ότι αυτοί σκοπεύουν να κρατήσουν όλους τους συμμετέχοντες Δικηγόρους με οικονομικά οφέλη ή υπό διοικητική αρχή προσωπικά και επαγγελματικά υπεύθυνους για τη συμπεριφορά των συμμετόχων μή- Δικηγόρων.
Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι υιοθετώντας αυτή την Αρχή 5.4 έχουν στο μυαλό τους να επιτρέψουν στους Δικηγόρους στην περιοχή της Κολούμπια να συμμετέχουν σε πολυεπαγγελματικές συνεργασίες ή άλλων οργανώσεων όπως αρχίζουν να εμφανίζονται στην Ευρώπη και στην Αυστραλία......
Οι λόγοι κρίσεως που στηρίζουν αυτούς τους κανόνες είναι η ανάγκη να εξασφαλίσουν την επαγγελματική κρίση και ν' αποφύγουν τις διενέξεις μεταξύ πελατών και να διατηρήσουν την πελατειακή εμπιστοσύνη και το επαγγελματικό εχέμυθο. Οι ΗΠΑ και φυσικά πολλές νομικές εταιρείες έχουν ήδη αντιμετωπίσει σοβαρές δυσκολίες στην διαπραγμάτευση με αντίθετες δίκες στην πρακτική τους....
............... πουθενά δεν μιλούν για εμπιστευτικές αξιώσεις ή την ανάγκη να αποφύγουν αντίθετα συμφέροντα.
|