ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ


ΠΩΣ ΧΑΘΗΚΑΝ ΤΑ ΔΙΣ

ΑΠΟ ΟΛΙΓΩΡΙΑ ΤΟΥ Δ.Σ.Α. ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΕΧΑΣΑΝ 22,5 ΔΙΣ ΔΡΑΧΜΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΝΑ ΧΑΣΟΥΝ ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΤΟΥΣ


Αδιαφάνεια, αδικαιολόγητη υπέρβαση των συμβάσεων, ανυπαρξία συντονισμού «που κόστισαν 2 φορές ακριβότερα για 3 φορές λιγότερες εργασίες» - είναι μόνο μερικά από τα βασικά στοιχεία που διαπίστωσε ο αρμόδιος Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Μπαρνιέ.
Έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής 8.840 τ.χλμ έναντι των 35.000 τ.χλμ που προβλεπόταν και τα οποία κόστισαν 267 εκατομμύρια ευρώ αντί των 130 εκατομμυρίων ευρώ που είχαν υπολογιστεί εξ΄ αρχής. Η Ελλάδα έχασε τη δυνατότητα να διεκδικήσει από την Ε.Ε. το επιπλέον κόστος των 140 εκατομμυρίων ευρώ, περίπου 50 δις δρχ. που έχει δημιουργηθεί από τις μέχρι τώρα καθυστερήσεις του προγράμματος και την εν γένει κακοδιαχείριση ενώ θα πρέπει να επιστρέψει ένα σημαντικό ποσό από τα 35 δις δρχ. που έλαβε από την Κοινότητα για το συγκεκριμένο έργο την περίοδο 1994-2000.

Ανέθεσαν στους δικηγόρους ρόλο κομπάρσου και όχι πρωταγωνιστή


Το Εθνικό Κτηματολόγιο θεωρείται το σημαντικότερο έργο στην ιστορία του Ελληνικού Έθνους και θα κοστίσει άνω των 600 δις δρχ. Με τους Ν. 2308/95 και 2664/98 εισήχθη ο θεσμός του κτηματολογίου στη χώρα μας. Δυστυχώς για τους λόγους που όλοι γνωρίζουμε και έχω επανειλημμένα διατυπώσει κατά τις συνεδριάσεις του ΔΣ, ο κυρίαρχος ρόλος στο κτηματολόγιο έχει ανατεθεί στους μηχανικούς τοπογράφους και ο ρόλος των νομικών-δικηγόρων, είναι δευτερεύων σε βλάβη τόσο του νομικού κόσμου όσο και του κοινωνικού συνόλου.
Ο N. 2308/95 «Κτηματογράφηση για την δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου. Διαδικασία έως τις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 114), προβλέπει σειρά από νομικές εργασίες κατά τη μελέτη κτηματογράφησης, δεδομένου ότι το εισαγόμενο στη χώρα μας Κτηματολόγιο είναι ενιαίο (τεχνικό και νομικό).
Για το λόγο αυτό, η ανάθεση μιας μελέτης κτηματογράφησης σε μελετητικό γραφείο γίνεται υπό την προϋπόθεση ότι ο μελετητής ρητώς θα δηλώσει ότι θα συνεργαστεί με δικηγόρο ή δικηγόρους.Διαπιστώθηκε όμως ότι στις μελέτες που εκπονήθηκαν στα πλαίσια του α' πιλοτικού προγράμματος του Οργανισμού Κτηματογραφήσεων και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος Ο.Κ.Χ.Ε και της Κτηματολόγιο ΑΕ η εν λόγω δήλωση των μελετητών επειδή ακριβώς λείπει η σχετική θεσμική διασφάλιση της συμμετοχής των νομικών, παρέμεινε εν πολλοίς γράμμα κενό σε βάρος ασφαλώς της αξιοπιστίας του Κτηματολογίου.Επί πλέον στις περιπτώσεις στις οποίες υπήρξε σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, συνεργασία του μελετητή με δικηγόρο προέκυψαν προβλήματα ως προς την οφειλόμενη αμοιβή του τελευταίου.

Δυστυχώς η ολιγωρία που απέδειξε ο Δ.Σ.Α. είχε σαν αποτέλεσμα να χαθούν για τους Δικηγόρους περί τα 22,5 δις

Δυστυχώς η σχετική εξουσιοδοτική διάταξη που προστέθηκε με το άρθρο 25 του Ν. 2664/98 στο Ν. 2308/95 άρθρο 13 α παρ. 12 για την έκδοση κοινής απόφασης του Υπουργού Δικαιοσύνης ΠΕΧΩΔΕ στην οποία θα προσδιορίζονται οι νομικές εργασίες που παρέχονται από δικηγόρους στις μελέτες κτηματογράφησης και το πλαίσιο της αμοιβής τους, υλοποιήθηκε μόλις πρόσφατα.
Την 7-8-2001 δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 1042 η υπ΄αριθ. 19699/4677 Υπουργική Απόφαση με την οποία καθορίστηκαν οι νομικές εργασίες που παρέχονται από Δικηγόρους κατά την εκπόνηση προγραμμάτων, μελετών, κτηματογραφήσεων για τη δημιουργία του Εθνικού Κτηματολογίου και οι αμοιβές τους.
Η αμοιβή των Δικηγόρων ορίστηκε σε ποσοστό από 15% έως 25% επί της αμοιβής των αντίστοιχων σταδίων εκπόνησης των μελετών κτηματογράφησης.
Κατ΄αυτόν τον τρόπο διασφαλίστηκε αφενός η συμμετοχή των νομικών στη διαδικασία του Κτηματολογίου κυρίως δε στη διαδικασία του ελέγχου των δηλώσεων και των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών και αφετέρου διασφαλίζεται η δίκαιη και αξιοπρεπής αμοιβή τους.


Ήδη όμως ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διπλωματούχων Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών και 67 γραφεία μελετών προσέφυγαν στο ΣτΕ ζητώντας την ακύρωση της απόφασης ως αντισυνταγματικής παράνομης, αόριστης κ.λ.π

Ήδη όμως ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διπλωματούχων Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών και 67 γραφεία μελετών προσέφυγαν στο ΣτΕ ζητώντας την ακύρωση της ως αντισυνταγματικής παράνομης, αόριστης κλ.π Οι προσφέυγοντες υποστηρίζουν μεταχύ άλλων ότι δεν καθορίζεται με σαφήνεια αν οι αμοιβές των δικηγόρων θα βαρύνουν τα μελετητικά γραφεία ή θα είναι ανεξάρτητη αμοιβή, δεν συγκεκριμενοποιούνται και δεν εξειδικεύονται οι δικηγορικές υπηρεσίες, τα καθήκοντα αναδόχου μελετητή και δικηγόρου δεν είναι διακριτά κ.α. Δεν θα πρέπει να παραβλεφθεί το ζήτημα της τυχόν ευθύνης των Δικηγόρων που συνεργάστηκαν ή θα συνεργαστούν με τα μελετητικά γραφεία και θα συνυπογράψουν τις εγγραφές στα κτηματολογικά γραφεία, εφόσον υπάρξουν προβλήματα με λανθασμένες καταχωρήσεις και απώλεια δικαιωμάτων των πραγματικών δικαιούχων.
Μέχρι σήμερα σύμφωνα με το υφιστάμενο καθεστώς συνήθως ένας μόνο Δικηγόρος διενεργούσε τον έλεγχο των πιο πάνω δικαιολογητικών κατά χιλιάδες. Είναι λοιπόν ανθρωπίνως αδύνατο ο έλεγχος αυτός να είναι ενδελεχής και πιθανότατα θα υπάρξουν στο μέλλον περιπτώσεις αναζήτησης ευθυνών από τους Δικηγόρους.
Για την εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης προκειμένου οι Δικηγόροι να αναλάβουν το ρόλο που δικαιωματικά τους ανήκει και να εισπράξουν και τις αμοιβές του 25% επί της συνολικής αμοιβής κτηματολόγησης θα πρέπει να δημιουργηθεί το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο. Οι Δικηγόροι θα μπορούν να συμμετέχουν είτε ως κοινοπρακτούντες με τους υπόλοιπους παράγοντες του Κτηματολογίου, τοπογράφους, δασολόγους είτε αυτοτελώς με εταιρικά ή άλλα σχήματα που θα δημιουργηθούν μεταξύ των Δικηγόρων.

Με προυπολογισμό 600 δις δρχ. υπολείπεται έργο κτηματολόγησης ύψους 500 δις δρχ. περίπου και για τους Δικηγόρους αμοιβή άνω των 100 δις δρχ. που δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να χαθεί.

Δυστυχώς η ολιγωρία που επέδειξε ο Δ.Σ.Α. είχε σαν αποτέλεσμα να χαθούν για τους Δικηγόρους περί τα 22,5 δις αφού μέχρι σήμερα το ποσό που έχει κοστίσει η κτηματολόγηση των 8840 τ.χλμ. είναι 267 εκατομμύρια ευρώ ή 91 δισεκατομμύρια δραχμές περίπου. Αν υπολογίσει κανένας το 25% του πιο πάνω ποσού η διαφυγούσα αμοιβή των Δικηγόρων ανέρχεται σε 22,5 δισεκατομμύρια δραχμές.
Με προυπολογισμό 600 δις δρχ. υπολείπεται έργο κτηματολόγησης ύψους 500 δις δρχ. περίπου και για τους Δικηγόρους αμοιβή άνω των 100 δις δρχ. που δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να χαθεί.
Επίσης θα πρέπει να επιδιώξουμε τη θεσμοθέτηση των απαραίτητων διατάξεων για την προστασία της δημόσιας περιουσίας.
Το άρθρο 2 παρ.2 του Ν. 2308/95 όπως τροποποιήθηκε ορίζει ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης, η ratio δε της διάταξης αυτής είναι η προστασία του Δημοσίου που δεν διαθέτει ακόμα τις απαιτούμενες για την διασφάλιση της ιδιοκτησία του υπηρεσίες.
Με δεδομένη την ομολογία για ανυπαρξία αποτελεσματικών δημόσιων υπηρεσιών στο συγκεκριμένο τομέα η προστασία του Δημοσίου έναντι παλαιών και όψιμων, ενόψει της εισαγωγής του κτηματολογίου, καταπατητών μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν με ρητή διάταξη προβλεφθεί ότι το Ελληνικό Δημόσιο οφείλει να συγκροτήσει κεντρικά ή αποκεντρωμένα, στις περιοχές που κηρύσσονται υπό κτηματογράφηση, ομάδες υποστήριξης των υπηρεσιών του οι οποίες δεν επαρκούν να αξιοποιήσουν τα στοιχεία που διαθέτουν και να ενεργήσουν αντιστοίχως εντός των νομίμων προθεσμιών (υποβολής δηλώσεων, ενστάσεων και προσφυγών).
Ο κίνδυνος είναι ορατός για την οριστική απώλεια εκτάσεων της δημόσιας και δασικής περιουσίας γι αυτό θα πρέπει να συμπληρωθεί η διάταξη στο άρθρο 26 του νόμου ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αυτός.
Επίσης θα πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε να εξασφαλιστεί η αμοιβή του 25% των Δικηγόρων, να προσληφθούν ασκούμενοι Δικηγόροι ως βοηθοί γραμματειών όπως αποφασίσθηκε από το ΔΣ του ΟΚΧΕ και να ορισθούν οι Δικηγόροι που θα στελεχώσουν τις επιτροπές εκδίκασης ενστάσεων όπως προβλέπει το άρθρο 25 του Ν. 2664/98.
Τέλος θα πρέπει να οργανώσει ο ΔΣΑ σεμινάρια και να εκδώσει ενημερωτικό φυλλάδιο για τους Δικηγόρους και τα ζητήματα αυτά όπως συνέπειες που προβλέπει ο νόμος σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης, ακυρότητα συμβολαίων, αδυναμία λήψης οικοδομικής άδειας απαράδεκτο εμπράγματων αγωγών πρόστιμα κ.α.
Με τιμή,
Δημήτρης Χατζημιχάλης
Αθήνα, 15 Νοεμβρίου 2001

ο Δημήτρης Χατζημιχάλης εδώ και πολύ καιρό με εισηγήσεις του στο Δ.Σ.Α. και δημοσιεύματα στον τύπο, προσπαθούσε να ευαισθητοποιήσει τους Δικηγόρους και τους πολίτες στα προβλήματα που δημιουργούνται από την κακή εφαρμογή του θεσμού